Qaraciyər xərçəngi bütün dünyada ölümə səbəb olan xərçəng növlərindən biridir. Təəssüf ki, bu tip simptomlar tez-tez erkən mərhələdə nəzərə çarpmır, buna görə də erkən diaqnoz çox vacibdir. Azinform.az bu yazıda qaraciyər xərçənginin əlamətləri, səbəbləri, diaqnozu, müalicə variantları və profilaktik tədbirlər haqqında məlumat verəcək:
Qaraciyər Xərçəngi nədir?
Qaraciyər xərçəngi qaraciyər hüceyrələrinin anormal şəkildə böyüdüyü xərçəng növüdür. Buna tez-tez hepatoselüler karsinoma deyilir. Qaraciyərin funksiyalarından biri də orqanizmdə maddələr mübadiləsini tənzimləmək və toksinləri təmizləməkdir. Qaraciyər xərçəngi bu mühüm orqanda meydana gəldiyində ciddi sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər.
Qaraciyər Xərçənginin Səbəbləri
Qaraciyər xərçənginin səbəbləri mürəkkəbdir və tam başa düşülməmişdir. Bununla belə, bəzi risk faktorlarına aşağıdakılar daxildir:
Xroniki hepatit B və ya C infeksiyaları
spirtdən sui-istifadə
Piylənmə
Diabet
Ailə Tarixi
qaraciyər serrozu
Aflatoksinə məruz qalma
Qaraciyər Xərçənginin Simptomları
Qaraciyər xərçənginin simptomları xəstəliyin mərhələsindən asılı olaraq dəyişə bilər. Erkən simptomlar adətən yüngül olur və fərq etmək çətindir. İrəli mərhələdə simptomlar daha aydın görünə bilər.
Erkən Simptomlar
Zəiflik və yorğunluq hissi
İştahsızlıq və kilo itkisi
Qarın ağrısı və ya şişkinlik
Bulantı və qusma
Sarılıq (dəri və gözlərin sararması)
Qabaqcıl dövrün simptomları
qarın bölgəsində şişkinlik
İshal və ya qəbizlik
Qanlı qusma və ya defekasiya
Qaraciyərin böyüməsi (palpasiya ilə hiss edilə bilər)
Qaraciyər çatışmazlığının simptomları
Risk faktorları
Qaraciyər xərçəngi riskini artıra bilən faktorlara xroniki hepatit infeksiyaları, alkoqol istehlakı, piylənmə və ailə tarixi daxildir. Bundan əlavə, aflatoksin kimi toksinlərə məruz qalma da riski artıra bilər.
Qaraciyər Xərçənginin Diaqnozu
Qaraciyər xərçəngi diaqnozu qan testləri, görüntüləmə testləri (ultrasəs, KT), biopsiya və qaraciyər toxumasının müayinəsi ilə qoyulur. Erkən diaqnoz müalicə şansını artıra bilər.
Müalicə Seçimləri
Qaraciyər xərçənginin müalicəsi xəstəliyin mərhələsindən, ümumi sağlamlıq vəziyyətindən və digər amillərdən asılı olaraq dəyişə bilər. Müalicə seçimlərinə aşağıdakılar daxil ola bilər:
Cərrahi müdaxilə
Qaraciyər xərçəngi şişini çıxarmaq üçün həyata keçirilir.
Radiasiya terapiyası
Radiasiya xərçəng hüceyrələrini öldürmək və ya azaltmaq üçün istifadə olunur.
Kimyaterapiya
Dərmanlar xərçəng hüceyrələrini məhv etmək və ya böyüməsini dayandırmaq üçün istifadə olunur.
Məqsədli Dərmanlar
Müəyyən genetik dəyişiklikləri olan şişlər üçün hazırlanmış dərmanlar.
Profilaktik tədbirlər
Qaraciyər xərçənginin qarşısını almaq üçün aşağıdakı tədbirləri görə bilərsiniz:
