Azinform.az bildirir ki, dünyanın ən ölümcül heyvanları adətən iri yırtıcılar arasında seçilsə də, məlum olur ki, əslində ən çox insan ölümünə səbəb olan varlıq kiçik və görünməz bir canlıdır.

Məlum olub ki, ağcaqanadlardan üstün olan şirin su ilbizləri ildə 200 mindən çox insanın ölümünə səbəb olur. Bu say köpəkbalığı, şir və canavarların cəmindən də çoxdur. Bəs niyə bu kiçik canlılar bu qədər ölümcüldür?

Şirin su ilbizləri ümumiyyətlə Asiya, Afrika və Cənubi Amerikada yaşayır və şistosomiaz adlı parazitar xəstəlik daşıyır. Stenford Universitetinin xəstəlik ekoloqu Susanne Sokolow bu paraziti "dünyanın ən ölümcül parazitlərindən biri" kimi təsvir edib.

Şistosomiaz, təxminən 250 milyon insanı yoluxduran şirin su ilbizləri tərəfindən daşınan bir xəstəlikdir. Parazit insanların suya girdiyi zaman dərisinə nüfuz edir və bədəndə illərlə yaşaya bilir. Xəstəliyin əsas səbəbi salyangoz yumurtalarıdır. Bu yumurtaların insan bədənindən suya keçməsi və ilbizlərə çatması üçün iti tikanları var. Şistosomiaz, xroniki halların təxminən 10 faizində anemiya, yorğunluq və ağır simptomlardan ölümə qədər bir sıra sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.

1970-ci illərdə ortaya çıxan prazikvantel dərmanı şistosomiazla mübarizədə effektiv həll yolu təklif etsə də, bu gün tədqiqatçılar yalnız dərman strategiyasının yetərli olmadığı qənaətindədirlər. Bu yaxınlarda edilən bir araşdırma, ilbizlərlə mübarizə üçün kreativ ekoloji üsullardan istifadə edən ölkələrin infeksiya nisbətlərini əhəmiyyətli dərəcədə azaltdığını göstərdi. "Hazırda üzərində işlədiyimiz yeni yaradıcı üsullardan biri ilbiz yırtıcılarının reintroduksiyasıdır" dedi Sokolow. 

Yaponiya 1970-ci illərin sonlarında ilbizlərin yaşayış mühitini azaltmağa yönəlmiş yaradıcı mühəndislik həllərindən istifadə edərək şistosomiazı aradan qaldırdı. Sokolov qeyd edib ki, bu strategiya həqiqətən işləyir.

İlbizlərin sayının azaldılmasının ətraf mühitə təsiri ilə bağlı bəzi narahatlıqlar ola bilər, lakin Sokolow bu yanaşmanın insan həyatı üçün kritik olduğunu vurğulayaraq, "Şistosomiazdan əziyyət çəkənlərin böyük əksəriyyətinin uşaqlar və gənclər olduğunu" əlavə edib. 

AZİNFORM.AZ