İrəvan Laçının Azərbaycana qaytarılması ilə bağlı bəndi pozur
4-08-2022, 11:53

10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli Sazişin müddəalarının Ermənistan tərəfindən pozulması ilə bağlı son hadisələr fonunda qondarma “Xankəndi rejimi” Azərbaycan tərəfinin onlara komandanlıq qaydasında sorğu göndərməsindən qəzəbləndiyini bildirib. . Rusiya sülhməramlıları yaxın vaxtlarda Laçın dəhlizini tərk edəcək və bununla da dəhlizə alternativ olaraq tikilən yeni yola çıxış əldə edəcəklər.

AZİNFORM.AZ xəbər verir  ki, bu müraciət noyabrın 10-da imzalanmış və Laçın dəhlizinə alternativ yolun çəkilməsi və nəticədə Laçın şəhərinin geri qaytarılması ilə bağlı maddənin yer aldığı üçtərəfli Sazişdən ibarətdir. 

Məlum olduğu kimi, hazırda Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyi tərəfindən Laçın dəhlizinə alternativ olan 32 kilometrlik yeni avtomobil yolunun, o cümlədən Xəkəri çayı üzərində körpünün tikintisi başa çatdırılır.

Xatırladaq ki, ötən gün Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan rəsmən təsdiqləyib ki, alternativ yol istifadəyə verildikdən sonra Laçın şəhəri, eləcə də Sus və Zabux kəndləri Azərbaycanın nəzarətinə qaytarılmalıdır. Lakin bir gün əvvəl Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryan qəfil elan etdi ki, Azərbaycanın Ermənistanla Qarabağ arasında yeni alternativ marşrutla daşımaların təmin edilməsi tələbi “qanunsuz”dur.  

“Ermənistan Baş naziri, Rusiya Federasiyası Prezidenti və Azərbaycan Prezidentinin 2020-ci il 9 noyabr tarixli üçtərəfli Sazişinin Dağlıq Qarabağı Ermənistanla birləşdirən Laçın dəhlizinin yaradılması və fəaliyyəti ilə bağlı məsələləri müəyyən edən 6-cı bəndi , bunları deyir”, - Qriqoryan sitat gətirir. - “Tərəflərin (yəni, Rusiya Federasiyası, Ermənistan və Azərbaycanın) razılığı ilə yaxın üç ildə Laçın dəhlizi ilə Ermənistanı Dağlıq Qarabağla birləşdirən yeni nəqliyyat marşrutunun tikintisi planı hazırlanacaq, Bu marşrutu qorumaq üçün Rusiya sülhməramlı kontingenti yerləşdiriləcək.

"Bu müddət ərzində, - Qriqoryan davam edir, "bu istiqamətdə müəyyən işlər görülüb, lakin hələ razılaşdırılmış plan yoxdur. Hər halda Ermənistan heç bir planla razılaşmayıb, ona görə də Azərbaycanın tələbi qanunsuzdur”.

İlk baxışdan Ermənistan Təhlükəsizlik Şurası katibinin bəyanatı məntiqli görünə bilər - axı, faktiki olaraq alternativ yola keçməzdən əvvəl Ermənistanın hələ 2023-cü il noyabrın 9-na qədər vaxtı var, o vaxta qədər ki, ona üç illik müddət verilir. tikintisi rəsmən başa çatır. Bununla belə, Üçtərəfli Sazişin mətnini diqqətlə oxuyanda, orada hər şeyin o qədər də birmənalı olmadığını başa düşməyə başlayırsan. Xüsusilə, mətndə razılaşan tərəflərdən hansının alternativ magistralın coğrafi konfiqurasiyasını müəyyən etməli olduğu göstərilmir.

Nəzərə alsaq ki, Laçın rayonu Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış ərazisidir, yeni yolun öz ərazisindən keçəcəyi marşrutun müəyyənləşdirilməsinin Azərbaycanın müstəsna səlahiyyətinə aid olduğunu düşünmək daha məntiqlidir.

Yəni Azərbaycan Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin nəzarətində olan öz ərazisində humanitar dəhliz ayırır və bu dəhliz boyu hərəkətin təhlükəsizliyini təmin edir. Eyni zamanda humanitar dəhliz ərazisində yerləşən Laçın şəhərinin boşaldılmasını təmin etmək üçün marşrutun müəyyən edilməsi Azərbaycanın suveren hüququdur.

Ermənistan tərəfinin də dəfələrlə təsdiq etdiyi kimi, Azərbaycan Laçın dəhlizinə alternativ olan yolun marşrutları üçün bir neçə variant təqdim edib, bundan sonra indiki marşruta üstünlük verilib.

Həm Azərbaycan, həm də Ermənistan mətbuatının xəbərlərindən məlum olur ki, yeni yolun tikintisi artıq bir il yarımdır ki, davam edir. Erməni tərəfinin indicə ona yolun tikintisi üçün marşrut və ya plan təqdim edilmədiyini xatırlaması yalnız bir şeyi göstərir - rəsmi İrəvan üçtərəfli sazişin, Laçın şəhərinin Azərbaycanın nəzarətinə  geri qaytarılması ilə bağlı bəndini pozmaq niyyətindədir.

Aydındır ki, Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyinə yol tikintisi planını nə Ermənistan, nə də üçüncü tərəflə rəsmi şəkildə təqdim etməyə və ya razılaşdırmağa ehtiyac yox idi.

Beləliklə, Armen Qriqoryanın bəyanatı 10 noyabr 2020-ci il tarixli Üçtərəfli Sazişin 6-cı bəndinin məqsədli şəkildə təhrif edilməsidir.

 





up